Những người mắc bệnh rối loạn nhân cách ranh giới đều luôn cảm thấy mọi thứ không ổn định: các mối quan hệ, tâm trạng, suy nghĩ, hành vi, thậm chí cả danh tính của họ. Tuy vậy, nếu hiểu rõ được về các triệu chứng và nguyên nhân của nó, người bệnh có thể được điều trị và phục hồi. Hãy tìm hiểu về chứng rối loạn này ở bài viết sau.
Mục lục
Rối loạn nhân cách ranh giới là gì?
Nếu bạn mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder), bạn có thể luôn cảm thấy không ổn định, không chỉ ở mặt cảm xúc hay mối quan hệ mà thậm chí chính con người của bạn. Hình ảnh bản thân, mục tiêu và thậm chí cả những điều bạn thích và không thích có thể thay đổi thường xuyên theo những cách khiến bạn cảm thấy khó hiểu và không rõ ràng.
Những người mắc bệnh có xu hướng cực kỳ nhạy cảm. Những điều nhỏ nhặt có thể gây ra phản ứng dữ dội. Một khi buồn bã, họ khó bình tĩnh lại. Khi họ đang ở trong những cảm xúc choáng ngợp, họ không thể suy nghĩ thông suốt hoặc giữ vững lập trường. Họ có thể nói những điều gây tổn thương hoặc hành động theo những cách nguy hiểm hoặc không phù hợp khiến họ cảm thấy tội lỗi hoặc xấu hổ sau đó.
Triệu chứng của rối loạn nhân cách ranh giới
- Rối loạn nhân cách ranh giới biểu hiện theo nhiều cách khác nhau, nhưng với mục đích chẩn đoán, các chuyên gia sức khỏe tâm thần chia các triệu chứng thành chín loại chính.
- Sợ bị bỏ rơi: Những người mắc bệnh rối loạn nhân cách ranh giới thường rất sợ bị bỏ rơi hoặc bị bỏ lại một mình.
- Các mối quan hệ không ổn định: Những người mắc bệnh rối loạn nhân cách ranh giới có xu hướng có những mối quan hệ mãnh liệt và ngắn ngủi.
- Hình ảnh bản thân không rõ ràng hoặc thay đổi: Khi bạn mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới, ý thức về bản thân của bạn thường không ổn định.
- Hành vi bốc đồng, tự hủy hoại bản thân: Nếu bạn mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới, bạn có thể tham gia vào các hành vi có hại, tìm kiếm cảm giác, đặc biệt là khi bạn buồn bã.
- Tự hại mình: Hành vi tự tử và cố ý làm hại bản thân là phổ biến ở những người mắc bệnh rối loạn nhân cách ranh giới.
- Cảm xúc thay đổi cực độ: Cảm xúc và tâm trạng không ổn định thường xảy ra với rối loạn nhân cách ranh giới.
- Cảm giác trống rỗng: Những người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới thường nói về cảm giác trống rỗng, như thể có một lỗ hổng hoặc khoảng trống bên trong họ.
- Sự tức giận bùng nổ: Nếu bạn mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới, bạn có thể phải vật lộn với sự tức giận dữ dội và tính khí nóng nảy.
- Cảm thấy nghi ngờ hoặc lạc lõng với thực tế: Những người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới thường đấu tranh với chứng hoang tưởng hoặc suy nghĩ nghi ngờ về động cơ của người khác.
Nguyên nhân của chứng rối loạn nhân cách ranh giới
Hầu hết các chuyên gia sức khỏe tâm thần tin rằng rối loạn nhân cách ranh giới là do sự kết hợp của các yếu tố sinh học bên trong hoặc di truyền và các yếu tố môi trường bên ngoài, chẳng hạn như những trải nghiệm đau thương trong thời thơ ấu.
Một số nguyên nhân thường được đề cập đến là:
- Yếu tố di truyền: Có thể có sự ảnh hưởng của yếu tố di truyền trong BPD, những người có người thân bị BPD hoặc các rối loạn tâm lý khác có nguy cơ cao hơn bị BPD.
- Kinh nghiệm trong thời thơ ấu: Những trải nghiệm xấu trong tuổi thơ như bị bạo lực, lạm dụng tình dục, bị bỏ rơi, không được quan tâm chăm sóc, có thể làm tăng nguy cơ bị BPD.
- Sự bất ổn trong quan hệ: Người bị BPD có xu hướng có những mối quan hệ không ổn định, thường xuyên trải qua những thăng trầm trong tình cảm và gặp khó khăn trong việc duy trì quan hệ. Điều này có thể do khó khăn trong việc điều chỉnh cảm xúc và cách thức tương tác xã hội.
- Stress và áp lực: Những tình huống căng thẳng và áp lực trong cuộc sống, như bị mất việc, ly hôn, chấn thương, hoặc sự kiện đáng sợ khác, có thể góp phần vào việc phát triển BPD.
- Sự suy giảm chức năng của não: Các nghiên cứu cho thấy rằng người bị BPD có một số vùng não hoạt động không bình thường, đặc biệt là vùng thalamus và vùng cingulate, điều này có thể góp phần vào các triệu chứng của BPD.
Tuy nhiên, BPD là một rối loạn phức tạp và không có một nguyên nhân cụ thể. Thường thì nhiều yếu tố phối hợp nhau mới góp phần tạo nên BPD.
Chữa rối loạn nhân cách ranh giới ra sao?
Một chuyên gia có kinh nghiệm sẽ quen thuộc với các liệu pháp rối loạn nhân cách ranh giới như liệu pháp hành vi biện chứng và liệu pháp tập trung vào lược đồ. Nhưng trong khi những liệu pháp này đã được chứng minh là hữu ích, không phải lúc nào cũng cần thiết phải tuân theo một phương pháp điều trị cụ thể. Nhiều chuyên gia tin rằng liệu pháp hàng tuần liên quan đến giáo dục về rối loạn, hỗ trợ gia đình và đào tạo kỹ năng xã hội và cảm xúc có thể điều trị hầu hết các trường hợp mắc bệnh rối loạn nhân cách ranh giới.
Tìm kiếm sự trợ giúp của chuyên gia là bước đầu tiên để có được chẩn đoán chính xác và lập kế hoạch điều trị rối loạn nhân cách ranh giới. Askany sẽ là nơi để bạn dễ dàng tìm được các bác sĩ tâm lý TP.HCM hàng đầu hiện nay.
