Hội chứng Stockholm là một chứng bệnh tâm lý vô cùng lý thú đối với giới nghiên cứu bệnh tâm lý con người. Làm sao một người có thể phát triển tình cảm với những người đang giam giữ và làm hại mình? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về hội chứng Stockholm trong bài viết dưới đây.
Mục lục
Hội chứng Stockholm là gì?
Hội chứng Stockholm một thuật ngữ không chính thức được sử dụng để mô tả một loại liên kết tâm lý, tinh thần có thể phát triển giữa nạn nhân và thủ phạm, thường là trong các tình huống bắt giữ con tin. Các nạn nhân mắc hội chứng Stockholm phát triển cảm xúc tích cực đối với người lạm dụng họ hoặc bắt họ làm con tin, và có thể cố gắng hết sức để bảo vệ những kẻ đó.
Thuật ngữ này ban đầu được sử dụng để mô tả mối quan hệ phi lý mà bốn con tin đã phát triển với kẻ bắt giữ họ trong một vụ cướp ngân hàng nổi tiếng ở Stockholm, Thụy Điển vào những năm 70. Hội chứng Stockholm được cho là một hiện tượng hiếm gặp, chỉ xảy ra với 5-8% nạn nhân được giải cứu khỏi các tình huống bắt giữ con tin. Điều thú vị là những cảm xúc tích cực mà con tin hoặc nạn nhân phát triển thường mang tính chất tương hỗ, nghĩa là thủ phạm cũng phát triển chúng.
Nguyên nhân của hội chứng Stockholm
Hội chứng Stockholm có thể được phát triển từ các chấn thương tâm lý hoặc bộ não tự gây ra chúng.
Chấn thương tâm lý
Các nguyên nhân có thể gây ra hội chứng Stockholm bao gồm các loại trải nghiệm đau buồn cụ thể, chẳng hạn như chấn thương tâm lý thời thơ ấu. Nhiều chuyên gia tin rằng hội chứng Stockholm có thể phát triển để đáp ứng với các loại chấn thương tâm lý bao gồm:
- Buôn người, buôn bán tình dục và mại dâm
- Mối quan hệ lạm dụng ở người lớn (đặc biệt là phụ nữ)
- Chấn thương thời thơ ấu bao gồm lạm dụng thể chất, tình dục hoặc tình cảm hoặc loạn luân
- Giáo phái hoặc thành viên nhóm cực đoan tôn giáo, chính trị hoặc khủng bố
- Tù nhân chính trị hoặc tù nhân chiến tranh
- Công dân hoặc nhóm của các chế độ, chính phủ hoặc thể chế áp bức/tham nhũng
Sự phát triển tâm lý
Người ta tin rằng hội chứng Stockholm là một cơ chế phòng thủ cuối cùng được sử dụng để đối phó với những tình huống cực kỳ căng thẳng, nguy hiểm và không thể tránh khỏi. Cơ chế phòng thủ này chủ yếu được sử dụng khi ai đó không thể thoát khỏi tình huống, nhờ người khác giúp đỡ hoặc chống trả. Một số chuyên gia tin rằng đó là một phản ứng thích nghi giúp nạn nhân duy trì hy vọng, sự đồng cảm và hạn chế những tác động tâm lý tiêu cực của sang chấn.
Để một người phát triển các triệu chứng của hội chứng Stockholm, hầu hết các chuyên gia tin rằng phải có một số trường hợp nhất định, bao gồm:
- Bị cô lập với thế giới bên ngoài, thường trong một thời gian dài
- Bị tước đoạt các nhu cầu cơ bản hoặc điều kiện sống tồi tệ
- Hoàn toàn phụ thuộc vào thủ phạm cho các nhu cầu cơ bản và sự sống còn
- Một số hành động tử tế, tình cảm hoặc ‘nhân đạo’ đối với nạn nhân
- Một tình huống nguy hiểm, đau khổ hoặc tồi tệ mà cảm thấy không thể tránh khỏi
- Các mối đe dọa được thực hiện hoặc ngụ ý đối với cuộc sống của nạn nhân nhưng không được thực hiện
- Tương tác thường xuyên hoặc ở trong không gian chung với thủ phạm
- Niềm tin rằng xoa dịu thủ phạm là một cách để đảm bảo an toàn & đối phó
Hội chứng Stockholm chữa được không?
Vì hội chứng Stockholm không phải là một tình trạng tâm thần được công nhận nên không có hướng dẫn điều trị cụ thể cho chứng rối loạn này. Tuy nhiên, nhiều người cần được tư vấn hoặc điều trị tâm lý để vượt qua những suy nghĩ và cảm xúc mâu thuẫn liên quan đến các sự kiện đau buồn.
Bởi vì hội chứng này được cho là gây ra bởi chấn thương tâm lý, nên người ta hay sử dụng phương pháp tiếp cận thông tin về chấn thương. Các chuyên gia cũng khuyến nghị các phương pháp điều trị chấn thương đã được chứng minh như liệu pháp xử lý nhận thức, giải mẫn cảm và tái xử lý chuyển động mắt, liệu pháp giải quyết nhanh hoặc liệu pháp tiếp xúc kéo dài.
Xem thêm:
- Rối loạn nhân cách có chữa được không?
- Rối loạn nhân cách ranh giới có nguy hiểm?
- Rối loạn đa nhân cách là gì?
- Rối loạn nhân cách chống đối xã hội
Kết luận
Cho đến nay, hội chứng Stockholm vẫn là một vấn đề gây tranh cãi trong cộng đồng chuyên gia tâm lý học. Khi nghi ngờ bản thân mắc hội chứng Stockholm, bạn cần gặp ngay các bác sĩ, chuyên gia tâm lý thông qua ứng dụng Askany. Askany sẽ giúp bạn gặp gỡ trực tiếp và tham khảo tư vấn với chuyên gia tâm lý hàng đầu hiện nay ở nước ta.
